Reaktory katalityczne to jedna z części układu wydechowego występująca w każdym samochodzie osobowym. Odpowiadają one za redukcję oraz minimalizację emisji szkodliwych związków chemicznych wraz ze spalinami samochodowymi do środowiska. Ze względu na to jakie funkcje pełnią reaktory katalityczne w autach można je natomiast podzielić na redukcyjne, utleniające oraz trójfunkcyjne. Przy czym my skupiamy się poniżej wyłącznie na ostatnim z ich rodzajów.
Co to jest reaktor trójfunkcyjny?
Reaktory trójfunkcyjne nazywane także niekiedy trójdrożnymi stosowane są przede wszystkim w samochodach wyposażonych w silniki benzynowe. Najczęściej są nimi modele typu monolit cechujące się ceramiczną strukturą. Pokryte są one tlenkiem glinu stanowiącym podłoże dla pierwiastków zaliczanych do grupy PGM, których zawartość zazwyczaj nie przekracza 0,1% masy reaktora katalitycznego.
Jak działa reaktor trójfunkcyjny?
Reaktory trójfunkcyjne stosowane w układach wylotowych silników samochodowych mają za zadanie usuwać ze spalin tlenek węgla i węglowodorów oraz tlenek azotu. Pierwsze dwa wymienione tlenki usuwane są więc poprzez proces utleniania, którego intensywność zależy od ilości tlenu w spalinach, którego zawartość zależy natomiast od rodzaju mieszanki paliwowej. Tlenek azotu usuwany jest natomiast przez katalizatory trójfunkcyjne za pomocą reakcji redukcji polegającej na rozpadzie tlenków azotu na azot oraz tlen.
Katalizatory trójfunkcyjne zaliczane do grupy platynowców, choć cechują się wysoką skutecznością działania, swoje właściwości tracą w 25% po około 80 tysiącach przejechanych autem kilometrów, a po 150 tysiącach kilometrów zużywają się całkowicie. Po pokonaniu wskazanej ilości kilometrów wymagają więc one wymiany.
Przy czym wymieniając katalizator, należy pamiętać, że jest on odpadem zagrażającym środowisku. Dlatego też powinien on być zutylizowany w odpowiedni sposób na przykład poprzez oddanie go do skupu katalizatorów, takiego jaki prowadzi, chociażby firma Schredder w Dąbrowie Górniczej, która zajmuje się ich recyklingiem zgodnie z wszelkimi zasadami bezpieczeństwa.
Czym różnią się katalizatory trójdrożne od utleniających?
W odróżnieniu od reaktorów trójfunkcyjnych redukujących w spalinach zarówno zawartość tlenków azotu, jak i węglowodorów oraz węgla katalizatory utleniające mają za zadanie wyłącznie zmniejszać ilość tlenku węgla i węglowodorów. Zasadniczą różnicą między nimi jest także to, że reaktory trójfunkcyjne montowane są w samochodach benzynowych, a modele utleniające w samochodach z silnikiem diesla.
